Zelfredzaamheidsmatrix (ZRM)

De Zelfredzaamheidsmatrix (ZRM) is een instrument dat je gebruikt om het functioneren van mensen op belangrijke domeinen van het leven in kaart te brengen. Dit functioneren druk je uit in een zelfredzaamheidsscore. Deze score is de mate van zelfredzaamheid van de persoon op dat specifieke meetmoment.

Wat is de Zelfredzaamheidsmatrix

Zelfredzaamheid betekent dat je op een acceptabel niveau voor jezelf kunt zorgen op de belangrijkste domeinen van het dagelijkse leven. De Zelfredzaamheidsmatrix (ZRM) meet dit op 13 verschillende domeinen.

01. Financiën, Werk & Opleiding

02. Tijdsbesteding

03. Huisvesting

04. Huiselijke relaties

05. Geestelijke gezondheid

06. Lichamelijke gezondheid

07. Middelengebruik

08. Basale-ADL

09. Instrumentele-ADL

10. Sociaal netwerk

11. Maatschappelijke participatie

12. Justitie

Er zijn vijf niveaus van zelfredzaamheid waarop gescoord kan worden.

01. Acuut probleem

02. Niet zelfredzaam

03. Beperkt redzaam

04. Voldoende zelfredzaam

05. Volledig zelfredzaam

Afhankelijk van de zelfredzaamheidsscore is het nodig om hulp te organiseren. Als je de ZRM vaker afneemt, kan dit inzicht geven wanneer een daling van het functioneringsniveau dreigt of plaatsvindt. De ZRM onderzoekt echter niet wat de precieze oorzaken van het (niet) functioneren zijn. De Zelfredzaamheidsmatrix geeft je dus geen richting aan een behandeling om de oorzaken weg te nemen. Daarvoor heb je altijd meer (diagnostische) informatie nodig. Wel geeft de ZRM je dus duidelijk inzicht in het functioneren van de cliënt.

Voor wie is de Zelfredzaamheidsmatrix?

De Zelfredzaamheidsmatrix is een instrument dat alle soorten hulpverleners kunnen gebruiken om de vraag van iemand te analyseren en het ondersteuningstraject te monitoren. Met de ZRM kijk je integraal naar een cliënt, omdat alle belangrijke domeinen van het functioneren aan bod komen. Hierdoor past deze matrix goed bij cliënten met meervoudige problematiek. Het instrument draagt namelijk bij aan het spreken van één taal tussen hulpverleners met verschillende achtergronden.

Zelfredzaamheidsmatrix invullen

Bij het invullen van de Zelfredzaamheidsmatrix beoordeel je het huidig functioneren van de cliënt op basis van wat je op dat moment weet. Je geeft een zelfredzaamheidsscore aan hoe het nu gaat met deze persoon, op basis van observatie en zonder interpretatie.

Je gaat altijd als eerste uit van volledige zelfredzaamheid. Dit betekent dat je bij ieder domein kijkt of een persoon aan (het grootste deel van) de indicatoren voor ‘volledig zelfredzaam’ voldoet. Wanneer dat niet het geval is, bekijk je de indicatoren één niveau daaronder. Dit doe je totdat je bij het niveau komt dat de huidige vorm van zelfredzaamheid van de cliënt goed weergeeft. De domeinen en bijbehorende indicatoren van de ZRM vind je in de handleiding van de Zelfredzaamheidsmatrix.

Voorbeeld Zelfredzaamheidsmatrix

In deze handleiding voor de Zelfredzaamheidsmatrix vind je een ingevuld voorbeeld van een ZRM, gemaakt door de GGD Amsterdam. Hieronder zie je een screenshot van een deel van het Zelfredzaamheidsmatrix voorbeeld.

In het ZilliZ ECD kun je met behulp van een documentsjabloon een Zelfredzaamheidsmatrix invoeren dat er precies zo uit ziet. Maar je kunt een documentsjabloon ook gemakkelijk aanpassen waardoor je de ZRM passend maakt voor je eigen werkproces en organisatie.